Düşük gelirli ülkelerde pediatrik yanıklar: Somali'den bir örnekSimay Akyuz1, Yusra Adan21Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Hemşirelik Fakültesi, Ankara 2Somali Recep Tayyip Erdoğan Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yanık Ünitesi, Somali
Amaç: Düşük-orta gelirli ülkelerde pediatrik yanık önleme stratejileri geliştirmek ve harekete geçmek için epidemiyolojik verilere ihtiyaç vardır. Gereç-Yöntem: Bu gözlemsel retrospektif çalışmada, Kasım 2022 ile Nisan 2024 arasında Somali, Mogadişu'daki bir hastanenin Yanık Ünitesi'nde pediatrik yanık tanısıyla hastaneye yatırılan ve tedavi edilen 140 ardışık hastanın özellikleri analiz edildi. Bulgular: En sık görülen yanık etyolojileri sıcak su (%75,7), alev (%15,7) ve sıcak yağ (%8,6) olarak değerlendirildi. Yanıkların %44,2'sinin iki veya daha fazla anatomik lokasyonda meydana geldiği analiz edildi. Hastaların %50'si erkekti ve ortalama yaş 4,96±4,07 idi. Tüm pediatrik hastalardaki ortalama yanık yüzdesi %16,2±10,42 (min %4-maks %90) iken; yanık dereceleri sıklıkla %50,7'sinde ikinci derece yüzeysel ve %28,6'sında ikinci derece derindi. Cinsiyet ile yanık derecesi, yanık yüzdesi ve yanık oluşum nedenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Ancak 0-4 yaş grubu 5 ve üzeri yaş grubu ile karşılaştırıldığında 0-4 yaş grubu ile yanık dereceleri arasında istatistiksel olarak düşük %24 anlamlı ilişki bulunmaktadır. Bu durum 0-4 yaş grubundaki çocukların yanık derecelerinin 5 ve üzeri yaş grubundakilere göre daha ileri düzeyde olabileceği ile ilişkilidir. En sık görülen komplikasyon (%37,1) anemiydi ve mortalite görülmedi. Ortalama hastanede kalış süresi 24,1±27,8 (2-179) idi. Sonuç: Araştırmamız, düşük gelirli ülke kategorisinde yer alan Somali bölgesindeki pediatrik yanık vakalarına ilişkin ilk epidemiyolojik veridir. Düşük gelirli ülkelerde pediatrik yanık vakalarında etkili yanık yönetimi sağlanırsa ölüm riski ortadan kaldırılabilir. Bu sonuç, majör pediatrik yanıklarda hayatta kalma beklentisini desteklemektedir. Hemşireler ve tüm sağlık profesyonelleri sağlığın korunması ve geliştirilmesinden sorumludur. Bu nedenle, yanık yaralanması önleme stratejileri konusunda eğitim, insidansın yüksek olduğu bölgelere hedeflenmeli ve uygulanmalıdır. Anahtar Kelimeler: Yanık, Pediatrik yanık, Burn care
Paediatric burns in low-income countries: An example from SomaliaSimay Akyuz1, Yusra Adan21University of Health Sciences, Gulhane Faculty of Nursing, Ankara 2Somalia–Türkiye Recep Tayyip Erdoğan Training and Research Hospital, Department of Burns Unit, Somalia
Background: Epidemiological data are needed to develop pediatric burn prevention strategies and take action in low-middle-income countries. Methods: In this observational retrospective study, the characteristics were analyzed of 140 consecutive pediatric patients who were hospitalized and treated for a diagnosis of burns in the Burns Unit of a hospital in Mogadishu, Somalia, between November 2022 and April 2024. Results: The patients comprised 50% males and 50% females with a mean age of 4.96±4.07 years. The most common burn etiologies were found to be hot water (75.7%), open flame (15.7%) and hot oil (8.6%). Burns in two or more anatomical regions were detected in 44.2% of the cases. The total body surface area (TBSA) percentage of the burns was determined to be mean 16.2±10.42% (min 4%-max 90%). Second degree superficial burns were present in 50.7% of the patients and second degree deep burns in 28.6%. No statistically significant relationship was found between gender and burn degree, burn percentage, or cause of burn etiology (p>0.05). In the analyses made according to age groups, a statistically significant low relationship of 24% was determined between the 0-4 years age group and burn degrees. This was attributed to the more advanced degree of burns in the 0-4 years age group compared to those of children aged 5 years and older. The most common complication (37.1%) was anemia and no mortality was observed. The average hospital stay was 24.1±27.8 days (range, 2-179 days). Conclusion: This study presents the first epidemiological data on in-patient pediatric burn cases in Somalia, which is classified as a low-income country. The risk of mortality can be eliminated if effective burns management is provided in pediatric burn cases in low-income countries. These findings support the expectation of survival in major pediatric burns. Nurses and all healthcare professionals are responsible for the protection and promotion of health. Therefore, training on burn injury prevention strategies should be targeted and implemented in areas where the incidence is high. Keywords: burn, pediatric burn, burn care
Sorumlu Yazar: Simay Akyuz, Türkiye
|
|