Uzmanlık eğitimi alan bir grup hekimin aydınlatma ve onam alma hakkındaki görüşleriOya Öğenler1, Nursel Bilgin2, Selim Kadıoğlu3, Tamer Akça41Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Ve Etik Anabilim Dalı
2Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı
3Çukurova Üniversitesi Tıp Tarihi Ve Etik Anabilim Dalı
4Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı
GİRİŞ ve AMAÇ: Aydınlatma ve onam alma, çağdaş tıp uygulamaları çerçevesinde hem hukuki hem de etik bir zorunluluktur. Bir yandan benimsenmesi gereken teorik bir ilke diğer yandan geliştirilmesi gereken pratik bir beceri olan aydınlatma ve onam alma, mezuniyet öncesi ve özellikle mezuniyet sonrası tıp eğitiminin kritik konularından biridir.
Çalışmamızın amacı uzmanlık eğitimi alan bir grup hekimin aydınlatma ve onam alma hakkındaki görüşlerini belirlemek ve bu görüşlerin konuyla ilgili yasal düzenlemeyle ne ölçüde bağdaştığını saptamaktır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmamız Ocak-Mart 2011 döneminde Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar klinik branşlarda tıpta uzmanlık eğitimi alan 228 hekimin 118’idir.
Tarafımızdan hazırlanan veri toplama formunda katılımcıların sosyodemografik özelliklerini belirlemeye yönelik dört soru ve konuyla ilgili görüşlerini belirlemeye yönelik 37 ifade yer almaktadır. Bu ifadelerin oluşturulmasında Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Hasta Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı”ndan yararlanılmıştır. Sosyodemografik özellikler ile ilgili sorularda çoktan seçmeli yanıt sistemi kullanılmıştır. Görüşlerini belirlemeye yönelik olarak ise, katılımcılardan ifadelerin her birine 0-10 arasında puan vermeleri istenmiştir. Her bir ifade için tüm katılımcıların puan ortalamaları hesaplanmıştır.
Verilerin özetlenmesinde frekans [yüzde] ve ortalama, grup karşılaştırmalarında student t, one way ANOVA ve korelasyon yöntemleri kullanılmıştır. p<0,05 istatistik olarak anlamlı kabul edilmiştir.
BULGULAR: : Cinsiyete göre dağılımları % 33,9 [40] dişi, % 63,6 [75] erkek ve % 2,5 [3] cevap vermemiş olan katılımcıların ortalama yaşı 30,45’tir [23-42]. Ortalama meslekte çalışma süreleri ise 7,17 yıl [1-19] olan katılımcıların % 51,7’si [61] dahili branşlarda, 48,3’ü [57] cerrahi branşlarda eğitim almaktadır.
Tüm katılımcıların tüm ifadelere verdikleri puanların ortalaması 8,22’dir. “majör cerrahi müdahaleler için hastaların bilgilendirilmesi ve onamlarının alınması önemlidir” 9,19 ile ortalama puanı en yüksek olan ifadedir. Ortalama puanı 2,05 ile en düşük olan ifade ise “Hastaların bilgilendirilmesi başvurdukları bölümün sekreteri tarafından yapılmalıdır”dır.
Katılımcılar alt gruplara ayrılarak karşılaştırma yapıldığında, cinsiyet grupları arasında hiçbir ifade için istatistik açıdan anlamlı fark olmadığı görülmektedir.
Aralarında istatistik açıdan anlamlı fark bulunmuş olan alt gruplar ise dahili branş uzmanlık öğrencileri ile cerrahi branş uzmanlık öğrencileridir. Bu çerçevede ifadelerden 12’sine cerrahi branşlarda uzmanlık eğitimi alanlar, dahili branşlardakilere göre daha yüksek benimseme puanları vermiştir.
Katılımcıların yaş ortalamalarının artışı, ifadelerden birine verilen benimseme puan ortalamasını istatistik açıdan anlamlı ölçüde yükselmektedir. Meslekte çalışma süresinin artması ise iki ifadeye verilen benimseme puanlarında anlamlı azalmaya yol açmaktadır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Katılımcılar aydınlatma ve onam alma yaklaşımını oldukça kuvvetli biçimde benimsemiş olup görüşleri Sağlık Bakanlığı’nın bu konuda hazırladığı yasal düzenleme ile büyük ölçüde uyumludur. Cerrahi branşlarda eğitim alan katılımcılar, dahili branşlarda eğitim alanlara göre bu yaklaşım konusunda görece daha duyarlıdır.
Anahtar Kelimeler: Aydınlatma ve onam alma, uzmanlık eğitimi, tıp etiği
Views of a group of physician in residency training on informed consentOya Öğenler1, Nursel Bilgin2, Selim Kadıoğlu3, Tamer Akça41Mersin University Faculty Of Medicine Department Of History Of Medicine And Medical Ethics
2Mersin University Faculty Of Medicine Department Of Forensic Medicine
3Çukurova University Faculty Of Medicine Department Of History Of Medicine And Medical Ethics
4Mersin University Faculty Of Medicine Department Of General Surgery
INTRODUCTION: Adopting the informed consent approach is both legal and ethical obligation in the context of modern medicine. Informed consent is on one hand a theoretical principle that should be adopted, on the other hand a practical skill that should be developed. Therefore this approach is a critical subject of medical education, especially in residency training.
The aim of our study is to find out the views of a group of physician in residency training on informed consent and to determine how much these views are compatible with regulations.
METHODS: Our research was conducted in the Training Hospital of Mersin University in January-March 2011. Participants are 118 of 228 physicians in residency training in different clinical branches.
In the data collection tool prepared by us there are four questions to detect socio-demographic features of participants and 37 statements in order to detect their view about the issue. “Informed Consent Regulations Draft” prepared by Turkish Health Ministry in the realizing period of our research was utilized in the preparation of statements. To declare their views, participants gave points in the range of 0-10. In the summarization of data frequency and average methods; in group comparisons student t, one way ANOVA and correlation methods were used. p<0.05 was accepted statistically significant.
RESULTS: Average age of participants according to gender; 33.9% female, 63.6% male and 2.5% who has not answered, is 30.45. Average duration of occupation is 7.17 years. 51.7% of the participants are resident in the branches of internal medicine, 48.3% of them are resident in the branches of surgery.
Average of the points given for all statements by all participants is 8.22.
“Informing patients and taking their consent is very important for major surgical operations” is the highest statement with average points of 9.19. The statement with lowest point is “Patients should be given information by the secretary of the department that they have applied to” with 2.05 average point.
In the context of a comparison of sub-groups, it is seen that there is no statistically significant difference between gender sub-groups.
There are statistically significant differences between residents of the branches of internal medicine and residents of the branches of surgery. In this context 12 of the statements were given highest adoption points by residents of the branches of surgery.
Increase in the age average of participants rise up the average of adoption point given for one of the statements is statistically significant. Increase in the occupation duration cause statistically significant decrease in adoption points given for two statements.
DISCUSSION AND CONCLUSION: Participants strongly adopt the informed consent and their views comply with the regulations of Health Ministry. Participants who are in residency training in the branches of surgery are more sensitive to informed consent.
Keywords: Informed consent, residency training, medical ethics.
Oya Öğenler, Nursel Bilgin, Selim Kadıoğlu, Tamer Akça. Views of a group of physician in residency training on informed consent. Turkish Journal of Bioethics. 2015; 2(2): 127-136
Sorumlu Yazar: Oya Öğenler, Türkiye |
|
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
PubMed