Uygulamalı aydınlatılmış onam alma becerisi (UAOAB) eğitim programının geliştirilmesi: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi deneyimi (2004-2013)Mustafa Volkan Kavas, Neyyire Yasemin Yalım, Serap Şahinoğlu, Ahmet Acıduman, Önder İlgili, Berna ArdaAnkara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıp Tarihi Ve Etik Anabilim Dalı, Ankara
“Aydınlatılmış onam (AO) alma” başat hekimlik becerilerinden ve etik eğitiminin temel bileşenlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı, 2004’ten beri Dönem-3 “Mesleksel Beceriler Laboratuarı Dersi” kapsamında kuramsal ve uygulamalı bir aydınlatılmış onam eğitimi programı yürütmektedir. Programın amacı, öğrencilerin, bir yandan AO’nun gerekliliği hakkında belirli bir farkındalık kazanmaları ve AO almayı kendi hekimlik pratiklerine içselleştirmeleri; öte yandan iletişim becerilerinin bu becerinin kaçınılmaz bileşenlerinden biri olduğunu kavramaları ve bu çerçevede profesyonel bir tutum içinde beceriyi uygulamalarıdır.
AÜTF Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı, başlangıcından günümüze kadar programın eğitim hedefleri ile uyumluluğunu belirli aralıklarla sınamış, içeriğinde ve kullanılan yöntemlerde zamanla kimi değişikliklere gitmiştir. Dersin kuramsal içeriği rafine edilmiş, kavramsal temel ile güncel bilginin dengelenmesine çalışılmıştır. Ek olarak, 2010 yılından beri pratik oturumlar bütünüyle standardize hasta (SH) kullanılarak yürütülmektedir. Buna göre, öğrencilerin yapılandırılmış bir senaryo çerçevesinde SH’yı bilgilendirmesi ve sonrasında onamını sorması beklenmektedir. Son yıllarda, uygulamalardan önce SH’ların AO alma eğitiminin gereksinimleri uyarınca özel bir eğitimden geçmeleri sağlanmaktadır. 2012’de SH’lar ilk kez eğitim oturumlarının yanı sıra ölçme ve değerlendirmede kullanılmıştır. Vakalar ile verilecek tıbbi bilgiyi, açıklayıcı resimlerle birlikte içerecek biçimde geliştirilen föyler, Anabilim Dalı adına açılan bir internet bloğu yoluyla öğrencilerin erişime açılmıştır. Uygulamalı eğitim küçük gruplardan teke tek eğitim oturumuna dönüştürülmüş, böylece öğretim üyelerinin her öğrenciyle bizzat ilgilenmesi olanaklı kılınmıştır. Öğrenciler, bu sayede, kendi uygulamaları hakkında SH’lardan ve öğretim üyesinden geri bildirim alabildikleri gibi kendi performansını da öğretim üyesiyle tartışabilmektedirler.
AÜTF Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı, programın uygulanması konusunda yıllar içinde belirli bir birikim oluşturmuş durumdadır. Bu çalışmada, mevcut programın eğitim hedeflerini ne ölçüde karşıladığı tartışılacaktır. Sürekli evrilen aydınlatılmış onam alma becerisi eğitim paketi tanıtılacak, süreç içinde geçilen uğraklar ve gelinen son nokta serimlenecektir. Programın güçlü yanlarının yanı sıra, geliştirilmesi gereken özellikleri, içsel ve dışsal sınırlılıklar, bireysel ve kurumsal olanaklar bağlamında ele alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Aydınlatılmış onam Beceri eğitimi Etik eğitimi Standardize hasta
Development of applied education program on receiving informed consent skill: Experience of Ankara University Faculty of Medicine (2004-2013)Mustafa Volkan Kavas, Neyyire Yasemin Yalım, Serap Şahinoğlu, Ahmet Acıduman, Önder İlgili, Berna ArdaAnkara University, Faculty Of Medicine, Department Of History Of Medicine And Ethics, Ankara, Turkey
“Receiving informed consent” is regarded as one of the main physician skills and basic components of ethics education. Since 2004, theoretical and practical informed consent education has been given to medical students by the Department of History of Medicine and Ethics within the scope of Grade-3 “Professional skills laboratory program” in Ankara University Faculty of Medicine. The aim of this program is, on one hand, to help students gain awareness about the necessity of informed consent (IC); and on the other hand, allowing them to adopt communication skills as an inevitable part of this skill and apply it with a professional attitude.
Since the beginning AUFM Department of History of Medicine and Ethics has periodically tested the program’s concurrency with the educational objectives and made changes in the content and methods utilized from time to time. The theoretical content has been refined and the conceptual basics and the current knowledge were treated in a balanced manner. Since 2010 the practical sessions began to be conducted by using standardized patients (SP). Accordingly, students are supposed to inform SPs in the framework of a structured scenario and ask for their consent. In recent years the SPs receive a special education in accordance with the needs of the program. For the first time in 2012, besides practical education sessions the SPs were used in measurement and evaluation. The program’s improved written materials including illustrations and detailed explanation of the cases at stake are open to students’ access via an internet blog launched by the Department. The applied education has been turned to one-on-one education from small group sessions enabling professors to pay attention to each student personally. Therefore, students can receive feedback both from SPs and professors specifically about their own performance and discuss the application with the instructor.
AUFM Department of History of Medicine and Ethics has gained a considerable experience in the application of this program through years. In this study, whether the current program meets the education goals is discussed. The ever-evolving receiving informed consent education package is introduced on a historical basis with a special emphasis on the final version. In addition to the strengths of the program, its features in need of development and interior and exterior limitations are analyzed on the basis of individual and institutional possibilities. Keywords: Informed consent Skills education Ethics education Standardized patients
Mustafa Volkan Kavas, Neyyire Yasemin Yalım, Serap Şahinoğlu, Ahmet Acıduman, Önder İlgili, Berna Arda. Development of applied education program on receiving informed consent skill: Experience of Ankara University Faculty of Medicine (2004-2013). Turkish Journal of Bioethics. 2015; 2(1): 6-25
Sorumlu Yazar: Mustafa Volkan Kavas, Türkiye |
|
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
PubMed