Gıda Etiği Bağlamında Topluluk Destekli Tarım Modeli Üzerine Bir İncelemeFatih ÖzdenEge Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
GİRİŞ ve AMAÇ: Başta sentetik tarım kimyasallarının insan ve ekosistem sağlığı üzerindeki olumsuz etkisi, gıda zincirindeki şirket hâkimiyeti ve fikri mülkiyet hakları olmak üzere birçok hoşnutsuzluğa yönelik sorular ve sorunlar gıda etiğinin gündeminde yer almaktadır. Tarım-gıda sisteminde artan sosyal, ekonomik ve ekolojik sorunlara karşı alternatif gıda ağları olarak da ifade edilen gıda hareketi tüm dünyada hızla büyümektedir. Bu kapsamda topluluk destekli tarım, alternatif gıda ağları içinde endüstriyel tarım sisteminin sorunlu alanlarına yönelik bir hareket olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, Topluluk Destekli Tarım (TDT) modelini gıda etiği bağlamında doğru davranış, sosyal adalet ve sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde incelemek ve alternatif tarım-gıda sistemi açısından TDT’nin nasıl bir rolü olabileceğini ortaya koymaktır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmanın ana materyalini ikincil kaynaklar diyebileceğimiz konuyla ilgili literatür oluşturmaktadır. Ayrıca İzmir’de altı farklı TDT grubuna ilişkin katılımcı gözlem yoluyla ve bu toplulukların koordinasyonunda yer alan gönüllülerden açık uçlu sorulardan oluşan bir anket formu aracılığıyla toplanan bilgiler çalışmanın ilgili bölümlerinde yorumlayıcı bir yaklaşımla aktarılmıştır.
BULGULAR: Son yıllarda başta ABD, AB ülkeleri, Hindistan, Avustralya ve Japonya olmak üzere tüm dünyada TDT gruplarının sayısı hızla artmaktadır. Dünyadaki gelişmelere paralel bir şekilde Türkiye’de de gıda topluluklarının sayısı artmaya devam etmektedir. Bu kapsamda İzmir’de dördü bölgesel, üçü iş yeri esaslı olmak üzere yedi gıda topluluğu bulunmaktadır. Türkiye’deki ve İzmir’deki TDT grupları özellikle dünya örnekleriyle karşılaştırıldığında daha esnek bir yapıdadır. Örneğin, çiftçilerle risk paylaşımı ve üretim planlamasına izin verecek ön ödeme ve alım garantisine dayanan uygulamalar yaygın değildir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Endüstriyel tarım-gıda sisteminin sosyo-ekonomik ve ekolojik açmazları ile Covid-19 pandemi sürecinin açığa çıkardığı kırılganlıklar göz önünde bulundurulduğunda, birçok alanda olduğu gibi tarımsal üretimde ve tüketim kalıplarında da bir paradigma değişikliğine ihtiyaç olduğu görülmektedir. TDT ve benzeri gruplar böylesi bir paradigma değişikliği için deneysel çabalar olarak görülebilir ve farklı işbirlikleri ile yaygınlaşmaları sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler: Etik gıda tüketimi, gıda hareketi, alternatif gıda ağı, dayanışma ekonomisi
A Study on Community Supported Agriculture Model in the Context of Food EthicsFatih ÖzdenEge University Faculty of Agriculture Department of Agricultural Economics
INTRODUCTION: Questions and problems related with many discontents, especially the negative impact of synthetic agrochemicals on human and ecosystem health, company domination and intellectual property rights in the food chain, are on the agenda of food ethics. Food movement, also expressed as alternative food networks as a response to the increasing social, economic and ecological problems in the agro-food system, is growing rapidly all over the world. In this context, community-supported agriculture stands out as a movement against to problematic areas of the industrial agriculture system within alternative food networks. The main purpose of this study is to examine the Community Supported Agriculture (CSA) model in the context of food ethics within the framework of the principles of correct behavior, social justice and sustainability and to reveal what role CSA can play in terms of the alternative agri-food system.
METHODS: The main material of the study is based on the literature on the subject. In addition, the information collected through participatory observation from six different CSA groups in İzmir and a questionnaire consisting of open-ended questions from the volunteers who are in the coordination of these communities has been given in the relevant parts of the study with an interpretative approach.
RESULTS: In recent years, the number of CSA groups has been increasing all over the world, especially in the USA, EU countries, India, Australia and Japan. In parallel with the developments in the world the number of CSA groups are increasing in Turkey too. In this context, there are seven food communities in İzmir, four of them are based on region and three of them based on workplace. CSA groups are more flexible in Turkey and İzmir, especially when compared with the world examples. For example, practices based on prepayment and purchase guarantees which allow risk sharing and production planning with farmers are not common.
DISCUSSION AND CONCLUSION: Considering the socio-economic and ecological dilemmas of the industrial agri-food system and the vulnerabilities revealed by the Covid-19 pandemic, it is seen that a paradigm change is needed in agricultural production and consumption patterns as in many areas. CSA and similar groups can be seen as experimental efforts for such a paradigm change and their spread can be achieved with different collaborations.
Keywords: Ethical food consumption, food movement, alternative food network, solidarity economy
Fatih Özden. A Study on Community Supported Agriculture Model in the Context of Food Ethics. Turkish Journal of Bioethics. 2020; 7(3): 84-98
Sorumlu Yazar: Fatih Özden, Türkiye |
|
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
PubMed