Sağlık çalışanlarında ruhsal durumu etkileyen faktörler ve vardiyalı çalışma sisteminin etkileriBahadır Geniş1, Behcet Cosar2, Mustafa Ender Taner21Çaycuma Devlet Hastanesi, Psikiyatri Bölümü, Zonguldak
2Gazi Üniversitesi Hastanesi, Psikiyatri Bölümü, Ankara
GİRİŞ ve AMAÇ: Vardiyalı iş sistemi birçok fiziksel ve zihinsel sağlık sorununa neden olmaktadır. Bu çalışmada, vardiyalı çalışma sisteminin sağlık çalışanlarının uyku kalitesi, ruhsal durumu ve yaşam kalitesi üzerine etkilerinin araştırılması planlanmaktadır. Ayrıca, depresyon ve anksiyete bozuklukları açısından risk altındaki nüfusu ve meslek grupları arasındaki farklılıkları belirlemeyi de amaçlamaktadır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalışma Gazi Üniversitesi Hastanesinde çalışan 219 sağlık çalışanında yapıldı. Çalışanlar en son çalışma sistemlerine (vardiyalı, vardiyasız) ve meslek gruplarına (doktor, hemşire ve diğer) göre sınıflandırıldı. Çalışanlara Beck Depresyon Envanteri (BDÖ), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), Pittsburg Uyku kalitesi İndeksi (PUKİ), Sabahçıl-Akşamcıl Anketi (SAA), Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ) ve Çalışanları için Yaşam Kalitesi Ölçeği (ÇYKÖ) uygulandı.
BULGULAR: Vardiyalı çalışanlarda vardiyasız çalışanlara göre BDÖ (p<0.001), BAÖ (p<0.001), ASÖ stres algısı alt boyutu (p=0.032), PUKİ (p<0.001) ve ÇYKÖ tükenmişlik alt boyutu (p<0.001) puanları anlamlı derecede yüksekti. Katılımcılar meslek gruplarına göre analiz edildiğinde, BAÖ puanları hemşirelerde anlamlı olarak daha yüksekti (p=0.001). Stres algısı ve tükenmişlik hekimlerde anlamlı olarak yüksek bulundu (sırasıyla, p=0.003; p=0.005). Meslekler arasında BDÖ ve mesleki memnuniyet açısından anlamlı fark yoktu (sırasıyla p=0.101; p=0.778). Regresyon analizinde, BDÖ ve BAÖ puanlarının en önemli yordayıcısı 41 saat veya daha fazla çalışmaktı. PUKİ skorunun en önemli belirleyicisi vardiyalı çalışma sistemi idi.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu sonuçlara göre, özellikle vardiya halinde çalışan hemşireler ve doktorlar, depresyon, anksiyete ve uyku bozuklukları açısından ciddi risk altındadır. Bir risk faktörü olan sigara içme konusunda çalışanların farkındalığı artırılmalıdır. Sağlık çalışanları, ruhsal hastalıkların oluşmasını önlemek için stres yönetimi ve uyku hijyeni konusunda eğitilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Anksiyete bozuklukları, depresyon; sağlık personeli; tükenmişlik; vardiyalı-çalışma uyku bozukluğu.
Factors affecting mental status and effects of shift work system in healthcare workersBahadır Geniş1, Behcet Cosar2, Mustafa Ender Taner21Department of Psychiatry, Çaycuma State Hospital, Zonguldak, Turkey
2Department of Psychiatry, Gazi University Hospital, Ankara, Turkey
INTRODUCTION: Shift work system causes many physical and mental health problems. This study aimed to investigate the effects of shift work on sleep quality, mental status, and quality of life of healthcare personnel. It also aimed to determine the population at risk for depression and anxiety disorders by assessing differences among the occupational groups.
METHODS: This study was carried out with 219 healthcare personnel at Gazi University Hospital. Employees were classified according to their more recent working schedule (shift, non-shift) and occupational groups (doctor, nurse, and other). Beck Depression Inventory (BDI), Beck Anxiety Inventory (BAI), Pittsburg Sleep Quality Index (PSQI), Morningness-Eveningness Questionnaire (MEQ), Perceived Stress Scale (PSS), and Professional Quality of Life Scale (ProQOL) were administered to the employees.
RESULTS: The BDI (p<0.000), BAI (p<0.001), PSS stress perception subscale (p=0.032), PSQI (p<0.001), and ProQOL burnout subscale (p<0.001) scores were significantly higher in shift personnel than non-shift personnel. When the participants were analyzed according to occupational groups, BAI scale scores were significantly higher in nurses (p=0.001) than doctors or others, whereas stress perception and burnout were significantly higher in physicians (p=0.003; p=0.005, respectively). There was no significant difference between the occupational groups in terms of BDI and occupational satisfaction (p=0.101; p=0.778, respectively). In the regression analysis, the most important predictor of the BDI and BAI score was working 41 hours or more. The most important predictor of the PSQI score was shift work.
DISCUSSION AND CONCLUSION: According to these results, especially nurses and doctors working in shifts are at serious risk for depression, anxiety, and sleep disorders. Employees’ awareness should be increased regarding the associated risk of smoking, which is a risk factor. Health care workers should be trained in stress management and sleep hygiene to prevent the occurrence of mental illnesses.
Keywords: Anxiety disorders, burnout; depression; health personnel; shift work sleep disorder.
Bahadır Geniş, Behcet Cosar, Mustafa Ender Taner. Factors affecting mental status and effects of shift work system in healthcare workers. J Psy Nurs. 2020; 11(4): 275-283
Sorumlu Yazar: Bahadır Geniş, Türkiye |
|
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
PubMed