Uzman ve aile hekimlerinin akılcı ilaç seçimine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesiAhmet Akici1, Volkan Aydin1, Salih Mollahaliloglu2, Senay Ozgulcu3, Ali Alkan41Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
2Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
3T.C. Sağlık Bakanlığı, Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanlığı, Ankara, Türkiye
4T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Ekonomik Değerlendirmeler ve İlaç Tedarik Yönetimi Daire Başkanlığı, Ankara, Türkiye
GİRİŞ ve AMAÇ: Hekimlerin öncelik sırasına göre oluşturdukları kişisel (K)-ilaçları aynı endikasyon özelinde bile farklılıklar gösterebilmektedir. Biz bu çalışmada hekimlerin akılcı ilaç kullanımı doğrultusunda K-ilaç listesi hazırlanmasına ilişkin bilgi ve tutumlarını değerlendirmeyi amaçladık.
YÖNTEM ve GEREÇLER: K-ilaç listesi hazırlamaya ilişkin bilgi ve tutumun ölçüldüğü anket aracılığıyla toplam 1062 aile hekimi ve 562 uzman hekim ile görüşülmüştür.
BULGULAR: K-ilaç listesi hazırlayan hekim sayısı uzman hekimlere göre (%64,9) aile hekimlerinde (%72,8) anlamlı olarak daha fazla bulunmuştur. Her iki grupta da kadın hekimlerde daha fazla olmak üzere, kadın aile hekimlerinde (%75,9) K-ilaç listesi hazırlama tutumu kadın uzman hekimlere (%67,8) göre anlamlı olarak daha yüksek saptanmıştır (p=0,002). Uzman hekimlerde K-ilaç listesi hazırlama tutumu artan yaş ile birlikte azalma eğilimi göstermiş (p=0,006) ve kıdemli uzman hekimler bu tutumu genç uzman hekimlere göre anlamlı olarak daha az sergilemiştir (p=0,007). Aile hekimleri ve uzman hekimler K-ilaç listesi hazırlığı sırasında en sık yararlandıkları kaynağın “ilaç firması faaliyetleri” olduğunu belirtmiştir (sırasıyla %78,9 ve %74,3). Hekimlerin %80’inden fazlası (aile hekimlerinin %80.9’u ve uzman hekimlerin %83.6’sı) orijinal ve jenerik ilaçlar arasında farkın “mevcut” veya “kısmen mevcut” olduğunu belirtmiştir. Her iki grupta her 10 hekimden yaklaşık 1’i reçeteleme sırasında hastalarının “karaciğer/böbrek hastalığı” bilgisinden “nadiren” yararlandığını veya “hiç” yararlanmadığını ifade etmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Erkekler ve kıdemli hekimlerde daha belirgin olmak üzere, K-ilaç listesi hazırlama tutumu beklenenin altında kalmıştır. Ayrıca ilaç seçiminde en sık yararlanılan bilgi kaynağının ilaç firması tanıtımları olması dikkat çekicidir. Bu bulgular, tüm hekim gruplarında K-ilaç listesinin daha etkin kullanımına odaklanan akılcı ilaç kullanımı yaygınlaştırma girişimlerine ihtiyaç duyulduğuna işaret etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kişisel ilaç listesi, Aile hekimi, Uzman hekim, Akılcı ilaç kullanımı
Evaluation of the attitudes of specialist and family physicians regarding rational drug selectionAhmet Akici1, Volkan Aydin1, Salih Mollahaliloglu2, Senay Ozgulcu3, Ali Alkan41Department of Medical Pharmacology, Marmara University Faculty of Medicine, Istanbul, Turkey
2Department of Public Health, Yildirim Beyazit University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey
3Department of Zoonotic and Vector Borne Diseases, Turkish Public Health Institution, Ministry of Health, Ankara, Turkey
4Department of Economical Assessments & Drug Supply Management, Turkish Medicines and Medical Devices Agency, Ministry of Health, Ankara, Turkey
INTRODUCTION: Physicians’ personal (P) drugs, which were ranked by priority, may show variations even for the same indication. We aimed to evaluate physicians’ knowledge and attitudes regarding P-drug list preparation with respect to the rational use of medicine context.
METHODS: A total of 1062 family physicians (FPs) and 562 specialist physicians (SPs) were interviewed and questioned about their knowledge and attitude regarding P-drug list preparation.
RESULTS: Compared with SPs (64.9%), significantly more number of FPs (72.8%) prepared a P-drug list. Women were more likely to prepare the P-drug list in both groups; gender comparison showed that significantly more number of female FPs (75.9%) exhibited this attitude than female SPs (67.8%) (p=0.002). Among SPs, the trend for P-drug list preparation attitude decreased with increasing age (p=0.006), and significantly less number of senior physicians showed this attitude compared with junior physicians (p=0.007). The most common source of information referred to by FPs (78.9%) and SPs (74.3%) during P-drug list preparation was “pharmaceutical company activities.” More than 80% of responders (80.9% of FPs and 83.6% of SPs) specified that a difference “exists” or “partially exists” between original and generic drugs. Approximately one in 10 physicians in both groups stated that they “rarely/never” consider their patients’ “liver/kidney disease” during prescribing.
DISCUSSION AND CONCLUSION: More prominently in male and senior physicians, the attitude of P-drug list preparation remained lower than expected. Moreover, it is remarkable that pharmaceutical company promotions are the most common source of information for drug selection. These findings disclose the need for the rational use of medicine dissemination interventions for all physicians focusing on more effective use of P-drug list.
Keywords: Family physician, personal drug list, rational use of medicine; specialist physician.
Ahmet Akici, Volkan Aydin, Salih Mollahaliloglu, Senay Ozgulcu, Ali Alkan. Evaluation of the attitudes of specialist and family physicians regarding rational drug selection. North Clin Istanb. 2018; 5(3): 199-206
Sorumlu Yazar: Ahmet Akici, Türkiye |
|
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
PubMed