Teletıp farkındalık, bilgi, tutum ve beceriler anketinin Türkçe geçerlik ve güvenirliğiAysegul Mutlu, Muhammed Fatih Onsuz, Ali Kilinc, Levent Ozcan, Mine Tepetas, Selma MetintasEskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Eskişehir
GİRİŞ: Çalışmanın amacı “Teletıp Farkındalık, Bilgi, Tutum ve Beceriler (TFBTB)” anketinin geçerlilik güvenirliğini araştırmak ve Türkçe’ye uyarlamaktır.
YÖNTEM: Çalışma tıp fakültesi ve tıpta uzmanlık öğrencilerinde gerçekleştirilen metodolojik tipte bir araştırmadır. “TFBTB” anketinin geçerlilik ve güvenilirlik analizleri için anket madde sayısının 7-10 katı olacak şekilde çalışmaya 425 tıp fakültesi öğrencisi ve tıpta uzmanlık öğrencisi dahil edildi. Yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapıldı. Güvenilirliği değerlendirmek için test-tekrar test yöntemi kullanıldı. İç tutarlılık için Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı ve madde-toplam korelasyon katsayısı hesaplandı. Tanımlayıcı istatistikler sayısal değişkenler için ortalama, standart sapma, ortanca, birinci ve üçüncü çeyreklik değer, kategorik değişkenler ise sayı ve yüzde olarak verildi. Mann-Whitney U, Kruskal Wallis değişkenler arasındaki korelasyonun değerlendirilmesinde Spearman Korelasyon analizi kullanıldı.
BULGULAR: “TFBTB” anketinin Cronbach Alfa katsayısı alt alanlarda sırasıyla 0.950, 0.851, 0.970 ve 0.952 olarak bulundu. Herhangi bir madde çıkarıldığında Cronbach Alfa değerleri 0.826-0.969 arasında değişmekte olup anlamlı bir farklılık tespit edilmedi. Test-tekrar test güvenilirliği sonucu toplam puanlar arasında pozitif yönde güçlü korelasyon saptandı (Farkındalık r=0.848, bilgi r=0.792, tutum r=0.787, beceri r=0.816, her biri için p<0.001).
SONUÇ: “TFBTB” anketi Türkçe formu, hekimlerde teletıp farkındalık, bilgi, tutum ve beceri düzeyilerini değerlendirmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracıdır. Ülkemizde özellikle de sağlık sektörü çalışanlarında teletıp farkındalık, bilgi, tutum ve beceri düzeyilerinin belirlenmesi için “TFBTB” anketi kullanılarak yapılacak araştırmaların yararlı olacağı düşünüldü. (NCI-2022-9-22) Anahtar Kelimeler: Tutum, farkındalık, bilgi, beceri; teletıp.
Turkish validity and reliability of telemedicine awareness, knowledge, attitude and skills questionnaireAysegul Mutlu, Muhammed Fatih Onsuz, Ali Kilinc, Levent Ozcan, Mine Tepetas, Selma MetintasDepartment of Public Health, Eskisehir Osmangazi University Faculty of Medicine, Eskisehir, Turkiye
OBJECTIVE: The aim of the study is to investigate the validity and reliability of the “Telemedicine Awareness, Knowledge,
Attitude, and Skills (AKAS) of Telemedicine” questionnaire and to convert the questionnaire to Turkish.
METHODS: The study is methodological research conducted among medical faculty students and medical residents. For the validity and reliability analysis of the “AKAS of Telemedicine” questionnaire, 425 medical faculty students and medical residents were included in the study, and the sample was 7–10 times the number of questionnaire items. Exploratory factor analysis was performed for construct validity. The test-retest method was engaged to assess reliability. Cronbach’s alpha reliability coefficient and the item-total correlation coefficient were calculated for internal consistency. Descriptive statistics were given as mean, standard deviation, median, and first and third quartile values for numerical variables, and numbers and percentages for categorical variables. The Mann-Whitney U test, the Kruskal–Wallis test, and Spearman’s correlation coeffi- cient were conducted to evaluate the correlation between variables.
RESULTS: The Cronbach alpha reliability coefficient of the “AKAS of Telemedicine” questionnaire was found to be 0.950, 0.851, 0.970, and 0.952 in the sub-areas, respectively. When an item was removed, the Cronbach alpha reliability coefficient values ranged between 0.826 and 0.969, and no significant difference was detected. As a result of test-retest reliability analysis, a strong positive correlation was found between the total scores (awareness r=0.848, knowledge r=0.792, attitude r=0.787, and skill r=0.816; p<0.001 for each score).
CONCLUSION: The Turkish form of the “AKAS of Telemedicine” questionnaire is a valid and reliable measurement tool that can be used to evaluate the level of AKAS among physicians. It was concluded that research using the “AKAS of Telemedicine” questionnaire would be useful to determine the telemedicine AKAS levels among Turkiye, particularly in health sector workers. Keywords: Attitude, awareness, knowledge, skills; telemedicine.
Aysegul Mutlu, Muhammed Fatih Onsuz, Ali Kilinc, Levent Ozcan, Mine Tepetas, Selma Metintas. Turkish validity and reliability of telemedicine awareness, knowledge, attitude and skills questionnaire. North Clin Istanb. 2024; 11(1): 18-26
Sorumlu Yazar: Aysegul Mutlu |
|
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
PubMed