Nötropenik çocuklarda altta yatan etyolojik nedenler ve prognozZeynep Canan Ozdemir, Yeter Duzenli Kar, Bilge Kasaci, Ozcan BorÇocuk Hematoloji-Onkoloji Anabilim Dalı, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Eskişehir
Amaç: Nötropeni, periferik kandaki nötrofil sayısının 1,500/mm3’ün altında olmasıdır ve çocukluk çağında sık karşılaşılan bir sorundur. Bu çalışmada, birinci basamak sağlık kuruluşunda çalışan hekimlere yol gösterici olması açısından nötropeni nedeni ile takip edilen çocuklarda altta yatan etyolojik nedenler ve prognoz araştırılmıştır. Metod: Ekim 2014- Ekim 2017 yılları arasında nötropeni nedeni ile yatırılarak veya ayaktan takip edilen çocuk hastaların dosya bilgileri retrospektif olarak incelendi. Sonuçlar: Toplam 94 hasta çalışmaya alındı. Hastaların ortanca yaşları 24 (8-77) ay, 49’u (%52) kız, 45’i (%48) erkek cinsiyette idi. Başvuru anındaki ortanca nötrofil sayısı 600 (300-970)/mm3 idi. Otuz dört hastanın nötrofil sayısı 0-500/ mm3, 36 hastanın 500-1000/ mm3, 24 hastanın 1000-1500/ mm3 arasında idi. Kırk üç hasta (%45,7) yatırılarak, 51 hasta (%54,3) poliklinikten takip edildi. Elli beş hastada (%58,5) enfeksiyona sekonder nötropeni tanısı konuldu. En sık görülen enfeksiyon odağı üst solunum yolu enfeksiyonları (sıklık: %38,4) idi. Yirmi üç hastada (%24,5) etyolojik neden tespit edilemedi. Altı hastada (%6,3) ilaç kullanımı sırasında nötropeni gelişitiği tespit edildi. Beş hastada (%5.3) vitamin B12 eksikliği [vitamin B12 düzeyi: 168 (129-174) pg/ml, düzey bakılan hasta sayısı 48], iki hastaya (%2) kronik benign nötropeni, bir hastaya (%1,1) immün yetmezlik, bir hastaya (%1,1) otoimmün lenfoproliferatif sendrom, bir hastaya (%1,1) daha önce geçirilmiş enfeksiyona sekonder hemofagositik lenfohistiositoz tanısı konuldu. Konjenital nötropeni tanısı konan hasta yoktu. 91 hastanın (%96,8) nötropenisi düzeldi. Üç hastanın (%3,2) nötropenisi düzelmedi. Bir hasta enfeksiyon nedeni ile kayıp edildi. Tartışma: Nötropenik çocukların yaklaşık %75’inde etyolojik neden gösterilebilmektedir. En sık etiyolojik neden enfeksiyonlardır. İlaç kullanımına, nutrisyonel eksikliklere bağlı nötropeniler ve kronik benign nötropeniler daha az sıklıkta görülen diğer nötropeni nedenleridir. Klinik gidiş büyük oranda selim seyirli olup, mortalite oranı çok düşüktür. (NCI-2020-0082.R2) Anahtar Kelimeler: Çocuk, nötropeni, etyoloji, prognoz
Etiological causes and prognosis in children with neutropeniaZeynep Canan Ozdemir, Yeter Duzenli Kar, Bilge Kasaci, Ozcan BorDivision of Pediatric Hematology-Oncology, Department of Pediatrics, Eskisehir Osmangazi University Faculty of Medicine, Ekisehir, Turkey
OBJECTIVE: Neutropenia is defined as an absolute neutrophil count (ANC) below 1500/mm3 in the peripheral blood and is a common condition in childhood. In this study, underlying etiological causes and prognoses in children in follow-up due to neutropenia were analyzed to form a guide for physicians working in primary health care institutions. METHODS: The medical records of pediatric patients who were followed up as an inpatients or outpatients due to neutropenia between October 2014 and October 2017 were reviewed retrospectively. RESULTS: A total of 94 patients were included in the study with a median age of 24 (8–77) months. The median ANC at the time of admission was 600 (300–970)/mm3. The ANC was 0–500/mm3 in 34 patients (36.2%), 500–1000/mm3 in 36 patients (38.3%), and 1000–1500/mm3 in 24 patients (25.5%). Of the total, 43 patients (45.7%) were followed up as inpatients and 51 (54.3%) were followed as outpatients. Fifty-five patients (58.5%) were diagnosed with post-infectious neutropenia. The most common focus of infection was the upper respiratory airway (38.4%). The etiological cause could not be identified in 23 (24.6%) patients, neutropenia developed during drug use in 6 patients (6.3%), 5 patients (5.3%) were diagnosed with Vitamin B12 deficiency (Vitamin B12 level: 168 [129–174] pg/ml, the levels were studied in 48 patients), 2 patients (2%) were diagnosed with chronic benign neutropenia, 1 patient (1.1%) was diagnosed with immune deficiency, 1 patient (1.1%) was diagnosed with autoimmune lymphoproliferative syndrome, and 1 patient (1.1%) was diagnosed with hemophagocytic lymphohistiocytosis secondary to a previous infection. No patient was diagnosed with congenital neutropenia. A total of 91 patients (96.8%) recovered from the neutropenia. Neutropenia did not improve in 3 patients (3.2%). One patient was lost due to infection. CONCLUSION: Etiological cause can be shown in approximately 75% of neutropenic children. The most common etiological cause is infection. Drug use, nutritional deficiencies, and chronic benign neutropenia are less common causes of neutropenia. The clinical course is largely benign and the mortality rate is very low. Keywords: Child, etiology; neutropenia; prognosis.
Zeynep Canan Ozdemir, Yeter Duzenli Kar, Bilge Kasaci, Ozcan Bor. Etiological causes and prognosis in children with neutropenia. North Clin Istanb. 2021; 8(3): 236-242
Sorumlu Yazar: Zeynep Canan Ozdemir |
|