Hemoglobinopati Tanılı Hastalarda Transkraniyal Doppler Ultrasonografi Kullanımı: Üçüncü Basamak Bir Merkezden DeneyimlerSevil Celilova1, Valeh Huseynov2, Yasin Yilmaz3, Zuhal Ince Bayramoglu4, Zeynep Karakas51İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul 2Ulusal Hematoloji ve Transfüzyon Merkezi, Bakü, Azerbaycan 3İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aziz Sancar Deneysel Tıp Enstitüsü, Sinirbilim Anabilim Dalı, İstanbul 4İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Radyolojisi Anabilim Dalı, İstanbul 5İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Hematoloji ve Onkoloji Anabilim Dalı, İstanbul
Giriş: Hemoglobinopati tanılı hastalar, serebrovasküler olaylara yatkındırlar. Bu çalışmamızdaki amacımız, beta talasemi ve orak hücre anemili hastalarda Transkraniyal Doppler Ultrasonografisi (TDU) kullanarak serebrovasküler olay riskini görebilmek için Pik Sistolik Akım Hızını (PSAH) ölçmektir. Yöntem: Hastalarda TDU kullanarak her iki temporal bölgede İnternal Karotis Arter (İKA) ve Orta Serebral Arter (OSA) akımlarının PSAH ve Resistif İndeks (Rİ) değerleri ölçüldü. Bulgular: Toplamda 55 katılımcı (40 hasta ve 15 sağlıklı birey) çalışmaya katıldı. Katılımcıların %60’ı (n=33) kadındı. 40 hasta arasında, 12 hasta (%30) transfüzyon bağımlı olmayan beta talasemi (NTDT), 14 hasta (%35) Orak hücre anemi (OHA) ve 14 hasta (%35) transfüzyon bağımlı beta talasemi (TDT) tanılarına sahipti. Her iki İKA ve OSA akımları tüm hastalarda açıktı ve normal paterne sahipti. PSAH ve Rİ değerleri çalışma ve kontrol grupları arasında anlamlı olarak farklı değildi. Yüksek trombosit düzeyine sahip (>450.000/mm3) hastalar sağ OSA’de daha yüksek PSAH değerine sahipti (96 vs.70 cm/s, p=0.05). TDT hastaları arasında demir şelasyonu başlama yaşı ile sağ İKA PSAH değerleri anlamlı negatif korele bulundu (r=-0.56; p=0.04). Klinik semptomlar (baş ağrısı, ağrı krizleri), hidroksiüre kullanımı ve şelasyon tipi PSAH değerleri üzerinde etkili bulunmadı. Sonuç: Trombosit sayısı ve şelasyon başlama yaşı, PSAH değerini etkileyen bir faktör olarak bulundu. Hastaların düzenli takibi, uygun tedavi ve serebrovasküler olayları etkileyebilecek başka faktörlerin olmaması gibi değişkenler, bu olumlu sonuçların nedeni olabilir. (NCI-2021-2-23/R1) Anahtar Kelimeler: Beta talasemi, orak hücre anemisi, serebrovasküler olay, transkraniyal doppler ultrasonografi
Transcranial Doppler ultrasonography in patients with hemoglobinopathy: An experience from a tertiary centerSevil Celilova1, Valeh Huseynov2, Yasin Yilmaz3, Zuhal Ince Bayramoglu4, Zeynep Karakas51Department of Pediatrics, Istanbul University, Institute of Health Sciences, Istanbul, Turkiye 2National Hematology and Transfusion Center, Baku, Azerbaijan 3Department of Neuroscience, Aziz Sancar Institute of Experimental Medicine, Istanbul University, Institute of Health Sciences, Istanbul, Turkiye 4Department of Pediatric Radiology, Istanbul University, Istanbul Faculty of Medicine, Istanbul, Turkiye 5Division of Hematology and Oncology, Department of Pediatrics, Istanbul University, Istanbul Faculty of Medicine, Istanbul, Turkiye
OBJECTIVE: Patients with hemoglobinopathy are prone to cerebrovascular event. Our aim was to screen the peak systolic flow velocity (PSV) using transcranial Doppler ultrasonography (TCD) in terms of cerebrovascular event risk in patients with beta thalassemia (β-thal) and sickle cell anemia (SCA). METHODS: PSV and resistive index (RI) values were determined at internal carotid artery (ICA) and middle cerebral artery (MCA)-from both temporal regions using TCD. RESULTS: A total of 55 participants (40 patients and 15 healthy people) were included in the study. Thirty-three (60%) of the participants were female. Among 40 patients, 12 patients (30%) had NTDT, 14 patients (35%) had SCA, and 14 patients (35%) had TDT diagnosis. Bilateral ICA and MCA were open in all patients and had a normal flow pattern. PSV and RI were not significantly different between study and control groups in right and left MCA and ICA. Patients with high platelet level (>450.000/mm3) had significantly higher PSV values in right MCA (96 vs.70 cm/s, p=0.05). Among patients with TDT, age of starting iron chelation and right ICA PSV values was significantly negatively correlated (r=-0.56; p=0.04). Clinical symptoms (headache and pain crisis), hydroxyurea, and chelation therapy did not effect PSV values. CONCLUSION: Platelet level and age of starting iron chelation might be an influencing factor for PSV. Regular follow-up of patients, appropriate therapy and lack of other factors causing cerebrovascular events might be possible reason for these acceptable results. Keywords: Beta thalassemia, cerebrovascular event; sickle cell anemia; transcranial Doppler ultrasonography.
Sevil Celilova, Valeh Huseynov, Yasin Yilmaz, Zuhal Ince Bayramoglu, Zeynep Karakas. Transcranial Doppler ultrasonography in patients with hemoglobinopathy: An experience from a tertiary center. North Clin Istanb. 2022; 9(6): 616-621
Sorumlu Yazar: Yasin Yilmaz |
|