Sigara Bırakma Sonrası Kilo Alımı ile Yeme Davranışındaki Değişimin İlişkisiAli Erman Kıllı, Melike Mercan Başpınar, Okcan BasatGaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, İstanbul
GİRİŞ ve AMAÇ: Sigara bırakma sonrası kilo alma korkusu, sigarayı bırakmaya engel olabilmekte veya yeniden sigaraya başlamaya yol açabilmektedir. Bu çalışmada yeme davranışındaki değişim ile sigara bırakma sonrası kilo alımı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Haziran 2018 ve Aralık 2018 tarihleri arasında bir eğitim ve araştırma hastanesinin aile hekimliği kliniklerine sigara bıraktırma tedavisi için başvuran 103 sigara içicisini içeren prospektif bir çalışma planlanmıştır. Katılımcıların kısıtlanmış, duygusal ve dışsal yeme davranışlarını değerlendirmek üzere ilk ve son vizitlerinde yüz yüze yapılan bir anket (Hollanda Yeme Davranışı Ölçeği – HYDÖ türkçe versiyonu ve ağırlık takiplerini içeren) uygulanmıştır. İstatiksel analizler SPSS 22.0 programı ile yapılmıştır.
BULGULAR: Tarama yapılan 103 hastanın (Ort. yaş = 38.3± 9.28) % 58.3'ü erkek ve % 40.8'inin nikotin bağımlılık düzeyi (NBD) ağır idi. Üç aylık sigara bıraktırma tedavisi sırasında ortalama ağırlık 4,74 ± 2,63 kg arttı. Yüksek NBD grubunda, HYDÖ'nün her üç alt ölçeği skoru (kısıtlanmış yeme p <0.001, duygusal yeme p = 0.007, dışsal yeme p = 0.005) yükseldi. Kilo artışı ile NBD anlamlı düzeyde ilişkiliydi (p = 0.01). Fagerstrom skoru ile kilo (kg) alımı arasında pozitif bir korelasyon vardı (r: 0.34; p = 0.001). Duygusal yeme davranışına göre kilo alımı cinsiyete göre anlamlı olarak değişmişti (kadın p = 0.005; erkek p = 0.04). Kadınların duygusal yeme davranışı puanındaki değişim erkeklerden daha fazla idi. Obez sigara bağımlılarının başlangıçtaki kısıtlanmış yeme davranışı puanları, obez olmayan bağımlılardan daha yüksekti (p = 0.009). Nikotin replasman tedavisi grubu ile farmakoterapi (vareniklin) grubunun kilo alımı benzerdi (p = 0.26). Her iki tedavi tipi de anlamlı bir kilo değişikliği ile sonuçlandı (p = 0.001).
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu çalışma, sigara bırakma sonrası kilo alımının, yüksek düzey nikotin bağımlılığı ile ilişkili olduğunu ve sigara bırakmanın duygusal, kısıtlanmış, dışsal yeme davranışı alt ölçeklerinin puanlarının artmasına sebep olduğunu ortaya koymuştur. Sigara bırakma sonrası yeme davranışı, sigarayı bırakmaktan olumsuz yönde etkilenmektedir. (NCI-2019-0234) Anahtar Kelimeler: Yeme davranışı, kilo alımı, sigara bırakma, Hollanda Yeme Davranışı Ölçeği – HYDÖ
Association between post-cessation weight gain and eating behavior changesAli Erman Kıllı, Melike Mercan Başpınar, Okcan BasatDepartment of Family Medicine, University of Health Sciences, Gaziosmanpasa Taksim Teaching and Research Hospital, Istanbul, Turkey
OBJECTIVE: Fear of post-cessation weight gain may be a barrier to cessation therapy or may lead to smoking relapse. This study aimed to evaluate the relationship between the change in eating behavior and post-cessation weight gain.
METHODS: A prospective study that included 103 cigarette smokers, who visited the family medicine clinics of a training and research hospital for smoking cessation treatment between June 2018 and December 2018, was planned. A face to face survey (including Turkish version of Dutch Eating Behaviour Questionnaire-DEBQ and weight measures) was applied to all individuals at first and the final visits for the assessment of restrained, emotional, and external eating behaviors. Statistical analyses were completed using the IBM SPSS Statistics 22 program.
RESULTS: Of 103 patients screened (M age=38.3 years SD=9.28), 58.3% were male, and 40.8% were in heavy nicotine dependence level (NDL) group. The mean weight increased by 4.74±2.63 kg in three months of smoking cessation. In the high NDL group, three subscales score (restrained p<0.001, emotional p=0.007, external p=0.005) of the DEBQ increased. Weight gain was significative associated with NDL (p=0.01). There was a positive correlation between Fagerstrom score and weight (kg) gain (r: 0.34; p=0.001). Weight change according to the emotional eating behavior was significantly different by gender (female p=0.005; male p=0.04). Women had a higher difference in emotional eating behavior score than men. Obese smokers had a higher initial restrained eating score than non-obese smokers (p=0.009). Weight gain of nicotine replacement therapy group had a similar result in the pharmacotherapy (varenicline) group (p=0.26). Both of treatment types concluded with a significant weight change (p=0.001). Keywords: Dutch eating behaviour questionnaire-DEBQ, eating behaviour; smoking cessation; weight gain.
Ali Erman Kıllı, Melike Mercan Başpınar, Okcan Basat. Association between post-cessation weight gain and eating behavior changes. North Clin Istanb. 2020; 7(2): 153-160
Sorumlu Yazar: Melike Mercan Başpınar, Türkiye |
|
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
PubMed