Glasgow antipsikotik yan etkilerini değerlendirme ölçeğinin Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenilirliği (tur)Esma Akpınar Aslan1, Sedat Batmaz1, Özgür Ahmet Yüncü2, Neslihan Sevil3, Burcu Erkek41Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Tokat
2Buca Dr. Seyfi Demirsoy Devlet Hastanesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, İzmir
3Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, Trabzon
4Uşak Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, Uşak
GİRİŞ ve AMAÇ: Antipsikotik ilaçlara bağlı yan etkilerin düzenli ve kapsamlı olarak izlenmesi tedavi sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır. Kullanıcılar için doldurulması kolay olan ve kısa süre gerektiren özdeğerlendirme ölçeklerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada Glasgow Antipsikotik Yan Etkilerini Değerlendirme Ölçeği’nin (GAYEDÖ) Türkçe’ye uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Araştırma için üç farklı şehirdeki ikinci basamak sağlık kuruluşunun ruh sağlığı ve hastalıkları polikliniğine ayaktan başvuran, 18 yaş üstünde, herhangi bir ruhsal bozukluk tanısı alan ve klozapin dışında en az bir antipsikotik ilacı en az üç aydır kullanan 297 hasta ve tedavisinde antipsikotik ilaç yer almayan 56 hasta alındı. Hastalar GAYEDÖ ve Tedaviyle İlişkili İstenmeyen Olayların Sistematik İzlemi’ni (TİİOSİ), klinisyenler ise demografik ve klinik veri formu ve Klinik Global İzlenim Ölçeği’ni (KGİ) doldurdular. GAYEDÖ için açıklayıcı faktör analizi, birlikte geçerlilik, ayırt edici geçerlilik, iç tutarlılık, test – tekrar test güvenilirliği ve tedaviyle değişime duyarlılık analizleri yapıldı.
BULGULAR: GAYEDÖ’nün yedi faktörden oluştuğu, TİİOSİ ve KGİ ile birlikte geçerliliğinin olduğu (sırasıyla rho = 0.706 ve 0.381, p’ler < 0.001), antipsikotik kullanan ve kullanmayan hastaları ayırt edebildiği (U = 14357.50, p < 0.001), iç tutarlılığı (Cronbach α = 0.775) ve test – tekrar test güvenilirliğinin olduğu (sınıfiçi korrelasyon katsayısı = 0.964, p < 0.001), en az 5 puanlık bir değişim için tedaviyle değişime duyarlı olduğu saptandı.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu sonuçlar GAYEDÖ’nün Türkçe versiyonunun geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir. GAYEDÖ ile klinisyenlerin antipsikotik kullanan hastalarının yaşadığı yan etkileri kısa sürede, kapsamlı şekilde ve sistematik olarak sorgulaması, belirtilerin şiddetinin tespit ve takip edebilmesi ve tedavi ile değişime yanıtını değerlendirmesi mümkün olacaktır.
Anahtar Kelimeler: antipsikotik, geçerlilik, güvenilirlik, tedaviyle değişime duyarlılık, yan etki
Validity and reliability of the Turkish version of the Glasgow antipsychotic side effect scale (tur)Esma Akpınar Aslan1, Sedat Batmaz1, Özgür Ahmet Yüncü2, Neslihan Sevil3, Burcu Erkek41Department of Psychiatry, School of Medicine, Tokat Gaziomanpasa University, Tokat, Turkey
2Psychiatry Clinic, Buca Dr. Seyfi Demirsoy State Hospital, Izmir, Turkey
3Psychiatry Clinic, Trabzon Kanuni Training and Research Hospital, Health Sciences University, Trabzon, Turkey
4Psychiatry Clinic, Usak University Training and Research Hospital, Usak, Turkey
INTRODUCTION: Regular and comprehensive follow-up of the side effects of antipsychotic drugs is an essential part of the treatment process. Self-report scales which are user friendly and which do not take too much time to complete are required. The aim of this study was to adapt the Glasgow Antipsychotic Side Effect Scale (GASS) into Turkish, and to evaluate its validity and reliability.
METHODS: For this study, patients over the age of 18 presenting to the outpatient psychiatry clinics of secondary healthcare facilities in three different cities were recruited. Two hundred and ninety-seven of these patients who were on at least one antipsychotic drug except for clozapine for at least three months and who were diagnosed with any psychiatric disorders, and fifty-six patients of them were not on any antipsychotic drug treatment. The patients completed the GASS and the Systematic Monitoring of Adverse events Related to TreatmentS (SMARTS). The clinicians completed a demographic and clinical data form and the Clinical Global Impression Scale (CGI). Exploratory factor analysis was undertaken and concurrent validity, discriminating validity, internal consistency, test – retest reliability, and responsiveness of the GASS were calculated.
RESULTS: Results demonstrated that the GASS consisted of seven factors,that it had concurrent validity with the SMARTS and the CGI (rho=0.706 & 0.381 respectively,p's<0.001),that it could discriminate between patients who were on and who were not on antipsychotics(U=14357.50,p<0.001),that it had internal consistency(Cronbach’s α=0.775) and test–retest reliability(intraclass correlation coefficient=0.964,p<0.001),that it had responsiveness,and that the minimal clinically important difference was 5 points.
DISCUSSION AND CONCLUSION: In conclusion, the Turkish version of the GASS was shown to be a valid and reliable scale. The GASS may enable clinicians to question the side effects experienced by patients who are on antipsychotic drugs comprehensively and systematically in a short time and to identify and follow-up the severity of the symptoms and their response to treatment.
Keywords: antipsychotic, reliability, responsiveness, side effect, validity
Esma Akpınar Aslan, Sedat Batmaz, Özgür Ahmet Yüncü, Neslihan Sevil, Burcu Erkek. Validity and reliability of the Turkish version of the Glasgow antipsychotic side effect scale (tur). Turkish J Clin Psy. 2020; 23(3): 290-301
Sorumlu Yazar: Sedat Batmaz, Türkiye |
 (73 kere görüntülendi)
 (2287 kere indirildi)
|
|
Tam Metin PDF
Yazdır
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
PubMed