Klinik Psikiyatri Dergisi

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun Zeka Testlerinden ve İlgili Diğer Nöropsikolojik Araçlardan Yordanabilirliği [Turkish J Clin Psy]
Turkish J Clin Psy. 2004; 7(3): 139-152

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun Zeka Testlerinden ve İlgili Diğer Nöropsikolojik Araçlardan Yordanabilirliği

Nurcihan Kiriş1, Sirel Karakaş2
1Tuz. Psk., Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nörolojisi Bilim Dalı, Adana
2Prof. Dr., Hacettepe Üniversitesi Deneysel Psikoloji Uzmanlık Alanı,TÜBİTAK Beyin Dinamiği Multidisipliner Çalışma Grubu, Ankara

Amaç: Raven Standart Progresif Matrisler (RSPM) Testi, genel yeteneğin yanında görsel- mekansal algılama, yargılama, zihinsel esneklik, soyut düşünme ve analitik düşünmeyi gibi özellikleri, yani akıcı zekayı ölçmektedir. Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği Geliştirilmiş Formu (WISC-R) ise büyük ölçüde akademik başarıyı yansıtmaktadır. Bu çalışmada WISC-R'in dışında RSPM'in de Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu'nda (DEHB) kullanımı araştırılmıştır. Çalışmada, ayrıca, DEHB'nin derecelendirilmesinde kullanılan Conners Ana-baba Derecelendirme Ölçeği (CADÖ) ve Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği (CÖDÖ) ile görsel algıyı değerlendiren Bender Gestalt (BG) testi kullanılmıştır. Testler topluluğunun hangi özellikleri ölçtüğü, faktör analiziyle incelenmiş; RSPM ile diğer test puanları arasındaki korelasyonlar araştırılmış; DEHB için sıklıkla kullanılan nöropsikolojik test puanlarından CADÖ ile CÖDÖ'nün yordanabilirliği incelenmiştir. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemi daha önce ilaç tedavisi almamış, 6-11 yaş aralığında 45 erkek katılımcıdan oluşmuştur. Bulgular: Pearson Korelasyon analizinde RSPM ve WISC-R arasında; CÖDÖ ile WISC-R alt testleri arasında; RSPM ile BG ve WISC-R arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Çoklu Regresyon Analizinde, CÖDÖ'nün WISC-R'ın Benzerlikler alt testi ve BG puanından %20 varyans ile yordanabildiği görülmüştür. Yordayıcı değişkenlere RSPM'nin de katılmasıyla açıklanan varyans %40'a çıkmıştır. Sonuç: Bu çalışma DEHB'yi yordamada, dolayısıyla DEHB tanısı koymada RSPM'nin önemli katkısı olabileceğini göstermektedir. Bu doğrultuda DEHB'nin tanısal değerlendirilmesinde kullanılan testler arasına RSPM'nin de eklenmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Anahtar Sözcükler: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, zeka, Raven Standart Progresif Matrisler Testi.


Predicting Level of Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) from Tests of Intelligence and Other Related Neuropsychological Devices

Nurcihan Kiriş1, Sirel Karakaş2
1Tuz. Psk., Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nörolojisi Bilim Dalı, Adana
2Prof. Dr., Hacettepe Üniversitesi Deneysel Psikoloji Uzmanlık Alanı,TÜBİTAK Beyin Dinamiği Multidisipliner Çalışma Grubu, Ankara

Objectives: Raven Standard Progressive Matrices (RSPM) assess visuo-spatial perception, reasoning, intellectual flexibility, abstract reasoning and analytical thinking, thus 'fluid' intelligence. Wechsler Intelligence Scale for Children-Revised (WISC-R) is a general ability test that is highly loaded with academic achievement. In this study, the applicability of RSPM in the evaluation of Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) was studied. Besides RSPM, the study utilized Bender Gestalt Test (BG) which measure visual perception; Conners Parent Rating Scale (CPRS) and Conners Teacher Rating Scale (CTRS) which are used in rating ADHD. The processes that RSPM along with the other tests measure were investigated through factor analysis. The correlations between RSPM and the other tests and predictability of CPRS and CTRS from test scores were investigated. Materials and Method: The sample consisted of 45 males who were in the age range of 6-11 years and who were not yet on pharmacotherapy. Results: Pearson Correlation Analysis revealed significant correlations between scores of RSPM and WISC-R; between CTRS score and subtest scores of WISC-R; between RSPM and BG scores and subtest scores of WISC-R. Stepwise multiple regression analysis revealed that CTRS could be predicted from Similarities score of WISC-R and BG score with an explained variance of 20%. The addition of RSPM to the predictor variables increased the explained variance to 40%. Conclusion: This study showed that the type of abilities that RSPM measure contributes to predicting ADHD. Thus, it would be useful to add RSPM to the tests that are used in the diagnostic assessment of ADHD.

Keywords: Key Words: Attention deficit hyperactivity disorder, intelligence, Raven Standart Progressive Matrices.


Nurcihan Kiriş, Sirel Karakaş. Predicting Level of Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) from Tests of Intelligence and Other Related Neuropsychological Devices. Turkish J Clin Psy. 2004; 7(3): 139-152


ARAÇLAR
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
EndNote
BibTex
Medlars
Procite
Reference Manager
E-Postala
Paylaş


Benzer makaleler
PubMed
Google Scholar
 (1 kere görüntülendi)
 (10526 kere indirildi)