Depresyon, Nöroplastisite, Nörogenesis ve Nörotrofik Faktörler

Beynin nasıl çalıştığı ile ilgili bilgilerimiz son yıllar içinde büyük bir oranda gelişmiştir. Fonksiyonel görüntüleme tekniklerinde yakalanan teknolojik yeni- likle ile beraber nöroanatomik bilgilerimiz, yeni nörofizyolojik bilgiler ile birleşmesi önümüze yeni bilgi ufuklarının açılmasını sağlamıştır. Aynı anda hücre içinde işlev gören ikincil haberci sistemi ve gen ekspresyonu hakkında yeni bilgiler dağarcığımıza katılmıştır. Bu önemli gelişmeler ile beraber psikiyat- rik hastalıklar hakkında ileri sürülen modelleri yeniden geliştirme gereksinimi doğmuştur. Nöronal işlevler; nöronların yapıları ile paralellik gös- terir. Gelen uyarılar karşısında nöronlar dendrit yapılarını değiştirebilir ve yeniden yapılanmasını sağlayabilir. Bu durum kendisini daha fazla dendritik ucun oluşması ile veya var olan dendtiritik uçların çekilmesi ile gösterebilir. Son yıllarda erişkin beyninde de yeni hücrelerin oluştuğunun gösterilmesi ve bu yeni oluşumun çevresel, endokrin ve farmakolojik parametrelerden etkilendiğinin ortaya çıkması nörona olan bakışımızı bir kez daha geri dönmeyecek şekilde değiştirmemize neden olmuştur. Biz bu yazıda yeni gelişmeler çerçevesinde major depresyonda oluştuğu varsayılan morfolojik ve işlevsel değişikliklerin nörotrofik faktörler ile olan * Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Affektif Hastalıklar Birimi, İZMİR ilişkisini tartışacağız