Online Makale
Online Hizmetlere Toplu Bakış
Ankara Araştırmaları Dergisi
| Ankara Araştırmaları Dergisi. 2016; 4(2): 170-179 | DOI: 10.5505/jas.2016.18291 | |||
Geleneksel Ankara Sof DokumalarıFeriha Akpınarlı1, Ayşem Yanar21Gazi Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Tekstil Tasarımı ve Üretimi Bölümü, Ankara2Ankara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü, Ankara Ankara keçisi, Ankara ve çevresinde yetiştiriciliği yapılan bu coğrafyaya özgü önemli bir keçi ırkıdır. Tekstil sanayinde hayvansal lifler arasında uzunluğu, mukavemeti, parlaklığı ile önemli bir yere sahip olan, modaya göre tüketimi yıldan yıla değişen tiftik; Anadolu’nun kırsal kesiminin gelir kaynağıdır ve el sanatları açısından dokuma ve örmelerde kullanılan başlıca hammaddelerden biridir. Ankara sofu, Ankara keçisinden elde edilen tiftikten dokunan bir çeşit kumaştır.Tiftik lifinin eğrilip iplik haline getirilmesi, iplikten sof kumaşın dokunması, boyanması, kısacası sof yapımı Ankara ve yöresine ait özgün bir el sanatıydı. Ankara keçisi tiftiğinden üretilen, toplumun seçkin kesimleri tarafından tercih edilen sof dokumaları Ankara ili ve İç Anadolu bölgesine özgü geleneksel dokumalardandır. Günümüzde dokunulmamakta ve örnekleri sadece müzelerde görülmektedir. Bu bakımdan, Ankara sofu bu coğrafyaya ait kültürel miraslardan biridir. Yapılan literatür incelemelerinde Ankara Etnoğrafya Müzesi’nde iki, Sadberk Hanım Müzesi’nde bir sof örneği olduğu tespit edilmiştir. Ancak Ankara Etnoğrafya Müzesi’nde yürütülen çalışmada iki yerine beş adet sof dokuma ile karşılaşılmıştır. Geçmişte önemli kültürel bir değer olan sofun günümüzde dokunmamasına rağmen kültürel açıdan sahip çıkılması gereken bir değer olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada, Ankara sofunun özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ankara Etnoğrafya Müzesi’nde bulunan beş adet sof dokumanın en, boy, atkı-çözgü sıklığı, dokuma kalınlığı gibi bazı özellikleri incelenmiş ve fotoğraflarla belgelenmiştir. Ayrıca sofun dokunduğu dokuma tezgâhları hakkında bilgi verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ankara keçisi, Tiftik, Geleneksel dokuma, Sof dokuma, El sanatları, Ankara Etnoğrafya MüzesiTraditional Sof Weavings of AnkaraFeriha Akpınarlı1, Ayşem Yanar21Gazi Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Tekstil Tasarımı ve Üretimi Bölümü, Ankara2Ankara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü, Ankara The Angora goat is an important goat breed which is specifically raised in Ankara and its surroundings. Mohair, a kind of fiber obtained from the Angora goat, has an important place in the textile industry, due to its length, strength, and brightness. Consumption patterns change every year according to current fashions. Mohair, which is the primary raw material for weaving and knitting, is also a source of income for people living in rural areas of Anatolia. Ankara sof is a type of fabric woven from mohair. Sof is made by spinning the mohair fiber into yarn, weaving the fabric from this yarn and then dyeing it. Sof fabric was preferred by the elite segments of society as a unique handcraft specific to Ankara and the Central Anatolia Region. Unfortunately, this is no longer woven and can now only be seen in museums. In this respect, Ankara sof has become part of the cultural heritage of the region.The literature review indicates that there are two samples of sof fabric in the Ankara Ethnographic Museum while in the Sadberk Hanım Museum there is one. However, a study conducted in the Ankara Ethnographic Museum revealed three more samples of sof fabric in addition to the two in the literature. Considering the above, sof is culturally important and should be protected even though it is no longer woven today. This study intends to analyze the characteristics of Ankara sof by examining the five sof fabric examples in the Ankara Ethnographic Museum in terms of width, height, weft-warp density, and weaving thickness. These characteristics are analyzed, documented and information about the weaving looms is also provided. Keywords: Angora goat, Mohair, Traditional weaving, Sof weaving, Handicrafts, Ankara Ethnographic MuseumFeriha Akpınarlı, Ayşem Yanar. Traditional Sof Weavings of Ankara. Ankara Araştırmaları Dergisi. 2016; 4(2): 170-179 Sorumlu Yazar: Ayşem Yanar, Türkiye |
| ||
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
Google Scholar