Akciğer Kanserinin ve Kemoterapinin Uyku ve Yaşam Kalitesi Üzerine EtkisiDeniz Kızılırmak, Tuğba Göktalay, Ökkeş Gültekin, Yavuz Havlucu, Pınar ÇelikManisa Celal Bayar Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Amaç: Akciğer kanseri, hem lokal hem de sistemik etkilerine bağlı olarak uyku ve yaşam kalitelerini etkilemektedir. Akciğer kanseri tedavisinde sıklıkla kullanılan kemoterapi ise; hastalık yanıtı, kemoterapi yan etkileri, kemoterapötik ajana bağlı sistemik etkiler ve immünsupresyon sonucu gelişen komplikasyonlar nedenleriyle uyku ve yaşam kalitelerini etkileyebilmektedir. Bu çalışmada, lokal ileri ve metastatik evre akciğer kanserli hastalarda, kemoterapinin erken dönemde uyku ve yaşam kaliteleri üzerine etkisi araştırıldı. Yöntem: Lokal ileri ve metastatik evre akciğer kanseri tanısı ile tek başına kemoterapi alan hastalara tanı anında ve 3. kür kemoterapi sonrası uyku kalitesi ve yaşam kalitesini değerlendirebilmek için Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi ve EORTC QLQ-C30 Kanser Hastalarının Yaşam Kalitesi Ölçeği uygulandı. Hastaların ortalama yaşı 61.85’ti (±6.80) ve %89.8’i erkekti. Tanı anında hastaların %69,5’i kötü uyku kalitesine sahipti. Fonksiyonel parametreler açısından en çok fiziksel işlev etkilenmiş olarak saptandı. Yaşam kalitesini en çok etkileyen semptomlar hâlsizlik ve dispneydi. Bulgular: Akciğer kanserli hastalarda tanı sırasında uyku ve yaşam kaliteleri arasında belirgin korelasyon gözlendi, ancak kemoterapi sonrası erken dönemde uyku kalitesinde anlamlı değişiklik saptanmadı. Yaşam kalitesi skorları değerlendirildiğinde kemoterapi sonrası sosyal işlevlerde ve bulantı semptomunda istatistiksel olarak zayıf; hâlsizlik semptomunda istatistiksel olarak belirgin kötüleşme vardı. Diğer yaşam kalitesi parametreleri genel olarak tedavi öncesi ile benzerdi. Sonuç: Sonuç olarak, akciğer kanserli hastalarda kemoterapi erken dönemde hastaların uyku kalitesinde belirgin bir değişiklik yapmıyorken yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Anahtar Kelimeler: uyku kalitesi, yaşam kalitesi, akciğer kanseri, kemoterapi
The Effect of Lung Cancer and Chemotherapy on Sleep Quality and Quality of LifeDeniz Kızılırmak, Tuğba Göktalay, Ökkeş Gültekin, Yavuz Havlucu, Pınar ÇelikManisa Celal Bayar University, Faculty of Medicine, Pulmonary Diseases Department
Objective: Lung cancer affects the quality of sleep and life depending on both local and systemic impacts. Chemotherapy that is frequently used in the treatment of lung cancer can affect quality of sleep and life due to disease response, side effects of chemotherapy, systemic effects due to chemotherapeutic agents and complications of immunosuppression. The sleep and life quality levels of patients with locally advanced and metastatic stage lung cancer and the effect of chemotherapy on sleep and quality of life in this patient group were investigated in this study. Method: The Pittsburg Sleep Quality Index and the EORTC QLQ-C30 Cancer Patients’ Quality of Life Scale were applied to the patients who received chemotherapy alone with diagnosis of locally advanced and metastatic stage lung cancer at the time of diagnosis and after the third course of chemotherapy to evaluate sleep quality and quality of life. The mean age of the patients was 61.85 (± 6.80) and 89.8% of them were male. 69.5% of all patients had poor sleep quality at the time of diagnosis. Physical function was found to be affected the most in terms of functional parameters. The symptoms that most affected the quality of life were fatigue and dyspnea. Results: A significant correlation was observed between sleep quality and quality of life at the time of diagnosis in patients with lung cancer, but no significant change was found in sleep quality in the early period after chemotherapy. There was a statistically weak worsening in social functions and nausea symptom after chemotherapy and a statistically significant worsening in the malaise symptom when the quality of life scores were evaluated. Other quality of life parameters were generally similar to those before treatment. Conclusion: In conclusion, while chemotherapy does not make a significant change in the sleep quality of patients in the early period in patients with lung cancer, it may negatively affect the quality of life. Keywords: sleep quality, quality of life, lung cancer, chemotherapy
Deniz Kızılırmak, Tuğba Göktalay, Ökkeş Gültekin, Yavuz Havlucu, Pınar Çelik. The Effect of Lung Cancer and Chemotherapy on Sleep Quality and Quality of Life. Göğüs Hastanesi Dergisi. 2021; 35(2): 82-90
Sorumlu Yazar: Deniz Kızılırmak, Türkiye |
|