Kitap Tanıtımı: ACİLDE KLİNİK TOKSİKOLOJİ

Kitap Tanıtımı: ACİLDE KLİNİK TOKSİKOLOJİ

Türk Acil Tıbbı her geçen gün gelişmekte; gerek akademik gerekse tıbbi uygulamalardaki başarılarına yenilerini eklemektedir. Akademik başarılarının en yenilerinden olan Acilde Klinik Toksikoloji kitabı geçtiğimiz günlerde yayınlanarak bu alanda önemli bir kaynak olma yolunda adımlarını attı. Acilde Klinik Toksikoloji sadece Acil Tıp uygulayıcılarının değil, bu alanda çalışan tüm disiplinler için önemli bir kaynak olacaktır.

Editörlüğünü Çukurova Üniversitesi’nden Doç Dr Salim Satar’ın yaptığı kitap farklı disiplinlerden 74 yazarın imzasını taşıyor. Yazarların büyük çoğunluğunu Acil Tıp camiasının akademisyenleri oluştursa da; İç Hastalıkları, Psikiyatri, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Adli Tıp, Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji, Eczacılık, Biyoistatistik ve Ziraat Fakültesi gibi birçok disiplinin desteği dikkati çekmekte. Kitabın ilgi çeken bir yönü de, toksikoloji alanında dünyaca tanınan ve otorite olarak kabul edilen Dr Lewis Goldfrank’in de yazarlar arasında bulunması.

Kitap 11 bölüm ve bu başlıklar altında yer alan 92 alt bölümden oluşmakta. Konular, acil serviste görülen zehirlenmeler ve ilişkili acil durumların tanı ve tedavisine yönelik temel noktaları özetleyen, pratiğe yönelik bilgilerin yanı sıra patofizyoloji, farmakokinetik ve farmakolojik tartışmalarla donatılmış. Bugüne kadar yazılmış olan kitaplarda, anlatılacak konu ile ilgili kısa tarihçe verilmesi neredeyse gelenekselleşmiş bir olgu olarak karşımıza çıkar. Kitap, toksikolojinin tarihçesini ayrı bir bölüm olarak, kronolojik ve detaylı vererek, klasik yaklaşımın dışına çıkmış. Bölümün içeriği bundan sonra yazılacak gerek kitap gerek makaleler için zengin bir kaynak niteliği taşıyor.

Hak ettiği ilgiyi henüz yeterince göremeyen farmakovijilans ve farmakogenetik konularının ayrı başlıklar altında tartışılmış olması, zehirlenmelere yaklaşım perspektifine yeni bir boyut katmış. Patofizyolojik süreçler ve kliniğin birlikte değerlendirilmesi, Türkçe’nin düzgün kullanımı ile kolay ve akıcı bir anlatım sağlamış. Acil Servislerde karşılaşılan “ilaç advers etkileri” durumunda hekimlerin raporlama ve bildirimleri hakkında yol gösterici bilgiler verilmiş. Ayrıca Türkiye ve dünyada farmakovijilans yapılanması, konu hakkında Sağlık Bakanlığı yönetmeliklerine de yer verilmiş.

Toksikolojide Özel Durumlar başlığı altında ayrı bölümler olarak sunulan; Gebelikte ilaç kullanımı ve zehirlenme, adli sorunlar ve intihar girişiminde bulunan hastaya yaklaşım konuları sanıyorum bu başlıklar altında yazılan ilk konular. Her ne kadar çeşitli kaynaklarda değinilmiş olsa da, bu alanlarda yeterli bilgi olmadığı düşünüldüğünde, özellikle Acil Tıp uygulayıcıları açısından önemli bir gereksinime yanıt verecektir.

Konu anlatımlarının sonunda yer alan “özetler”, editörün daha önce yayınlanmış kitaplarından aşina olduğumuz bir tarz. Standart olarak tüm konuların sonunda yer alan özetler, okuyucunun dikkatini hangi noktalara vermesi gerektiği konusunda “uyarıcı” niteliği taşıyor.

Geçmişte sıkça yaşadığımız ve yazarların üzerinde yeteri kadar durmadığını düşündüğüm “Ülkemizde bulunan ve bulunmayan ilaçlar” kavramı, tüm konularda olmasa da büyük çoğunluğunda göz önüne alınarak yazılmış. Bu bakış açısıyla değerlendirildiğinde, konuya ilgi duyan, özellikle tıpta uzmanlık öğrencilerinin günlük pratiklerinde işlerini kolaylaştıracağı kanısındayım.

Her ne kadar yazarların kişisel deneyimlerinin konu anlatımlarında çokça yer almamış olması bir eksiklik olsa da, yakın gelecekte Acil Tıbbın hak ettiği yere gelmesi ve kitabın gelecekteki baskılarında bu konunun daha sık yer alması ile zenginliğinin artacağı ve bu eksikliğin kendiliğinden giderileceği kanısındayım.

Zehirlenme olgularının değerlendirilme ve tedavisine oldukça önemli katkıları olacağına inandığım Acilde Klinik Toksikoloji, hem editörünün hem de yazarlarının titiz bir ürünü. Kitabın bir sonraki güncel baskısı yapılana kadar “en sık başvurulan zehirlenme kitabı” olacağına inanıyorum.