Glioblastomda Kurtarma Tedavi Seçenekleri: Erken Nükslerde Re-operasyon Katkı Sağlar mı?Halil Cumhur Yıldırım1, Emine Sedef Akovalı2, Meltem Dağdelen1, Rahsan Kemerdere3, Cihan Isler3, Atakan Demir4, Taner Tanriverdi3, Ali Metin Kafadar3, Mustafa Uzan3, Ömer Uzel11İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı, İstanbul 2Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi Kliniği, Erzurum 3İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı, İstanbul 4Acıbadem Üniversitesi-Maslak Hastanesi, Medikal Onkoloji Kliniği, İstanbul
GİRİŞ ve AMAÇ: Glioblastom, kötü seyirli, erişkinlerde en sık görülen primer beyin tümörüdür. Standart tedavi sonrası hastaların hemen hepsinde progresyon gelişmektedir. Progresyonda re-operasyon, sistemik tedaviler ve re-irradyasyon uygulanabilmektedir. Erken progrese olanların prognozu geç progrese olanlara göre daha kötüdür. Bu çalışmada progresyon zamanına göre kurtarma tedavi seçeneklerinin irdelenmesi amaçlandı. YÖNTEM ve GEREÇLER: Temmuz 2011-Mart 2016 arasında tedavi edilmiş 73 nüks glioblastom tanılı hasta restospektif olarak değerlendirildi. Standart tedavi programı tamamlanmadan önce (≤9 ay) progrese olanlar ‘ERKEN’, tamamlandıktan sonra (>9 ay) progrese olanlar ‘GEÇ’ progresyon olarak tanımlandı. Her iki grup için kurtarma tedaviler irdelendi. Sağkalım analizleri için Kaplan-meier metodu kullanıldı. Tek değişkenli analizlerde log rank, çok değişkenli analizde cox-regresyon testi kullanıldı. BULGULAR: İlk tanıdan itibaren genel sağkalım 20 ay (%95 CI 17.0-22.9), 2 yıllık genel sağkalım %32.9 olarak bulundu. Medyan progresyon zamanı 10 (1-42) aydı. Progresyon sonrası genel sağkalım 8 ay (%95 CI 6.2-9.8) olarak saptandı. Çok değişkenli analizde, 9 aydan erken progresyon (p<0.001) ve destek tedavi (p<0.001) sağkalımı negatif yönde etkileyen faktörler olarak bulundu. Geç progresyonda cerrahinin, sistemik tedaviden (medyan 27’ye karşı 10 ay, p: 0.005) ve destek tedavisinden (medyan 27’ye karşı 3 ay, p<0.001) daha iyi sağkalım sağladığı gözlendi. Erken progresyonda ise re-operasyon ve destek tedavisi arasında fark saptanmadı (medyan 3’e karşı 1 ay, p: 0.143). TARTIŞMA ve SONUÇ: Glioblastomda standart tedaviler sonrası progresyon kaçınılmazdır. Progresyon sonrası sağkalım 1 yıldan kısadır ve kurtarma tedavi seçenekleri için uygun hasta seçimi önemlidir. Erken progresyon gösteren hastaların sağkalımı düşüktür ve re-operasyon bu hastalar için uygun olmayabilir.
Anahtar Kelimeler: glioblastoma, re-operasyon, re-irradyasyon, temozolomid, bevasizumab
Salvage Treatment Options for Glioblastoma: Is Re-operation Beneficial in Early Recurrence?Halil Cumhur Yıldırım1, Emine Sedef Akovalı2, Meltem Dağdelen1, Rahsan Kemerdere3, Cihan Isler3, Atakan Demir4, Taner Tanriverdi3, Ali Metin Kafadar3, Mustafa Uzan3, Ömer Uzel11Istanbul University-cerrahpaşa, Cerrahpaşa Medical Faculty, Department Of Radiation Oncology Istanbul, Turkey 2Erzurum Regional Education And Research Hospital, Department Of Radiation Oncology, Erzurum, Turkey 3Istanbul University-cerrahpaşa, Cerrahpaşa Medical Faculty, Department Of Neurosurgery Istanbul, Turkey 4Acıbadem University-maslak Hospital, Department Of Medical Oncology, Istanbul, Turkey
INTRODUCTION: We aimed to investigate salvage treatment options for glioblastoma and to explore the role of surgery in early progression. METHODS: The study was designed as a retrospective review of 73 recurrent glioblastoma patients treated between July 2011 and March 2016. Patients were divided into two groups according to time of progression and re-treatments were analyzed for each. Early and late progressions were defined as progression before and after completion of the standard treatment package (≤9 months versus >9 months). Survival analysis were made with Kaplan-Meier method. Survival time comparisons between groups were made with Log-Rank test. Effect of variables on survival times were evaluated with Cox-Regression Analysis. RESULTS: Median overall survival time from the first diagnosis was 20 months (95% CI 17.0-22.9) and 2-year survival rate was 32.9%. Median time to progression was 10 (1-42) months. Median post progression survival (PPS) time was 8 months (95% CI 6.2-9.8). In multivariable analysis, we found early progression (9 months or less, p<0.001) and the use of supportive care after progression (p<0.001) as negative prognostic factors for PPS. In late progression, re-operation provided higher rates of PPS than systemic therapy (median 27 vs 10 months, p: 0.005) and supportive care (median 27 vs 3 months, p<0.001). However, no significant difference was found between reoperation and supportive care in case of early progression (median 3 vs 1 months, p: 0.143). DISCUSSION AND CONCLUSION: Progression is inevitable after standard treatment of glioblastoma. Survival after relapse is considered to be shorter than a year and appropriate patient selection is crucial when deciding on re-treatments. Survival rates of patients with progression earlier than 9 months are lower, and reoperation may not be an ideal option for this group.
Keywords: glioblastoma, reoperation, re-irradiation, temozolomide, bevacizumab
Halil Cumhur Yıldırım, Emine Sedef Akovalı, Meltem Dağdelen, Rahsan Kemerdere, Cihan Isler, Atakan Demir, Taner Tanriverdi, Ali Metin Kafadar, Mustafa Uzan, Ömer Uzel. Salvage Treatment Options for Glioblastoma: Is Re-operation Beneficial in Early Recurrence?. Acta Oncol Tur.. 2021; 54(3): 308-317
Sorumlu Yazar: Halil Cumhur Yıldırım, Türkiye |
|