Çocuk Hematoloji Kliniği’nde İzlenen Hastalarda Tamamlayıcı ve Geleneksel Tıp Ürünü Olarak Besin Desteği veya Bitkisel Tedavilerin KullanımıTuran Bayhan1, Mualla Çetin1, Fatma Gümrük1, Özlem Şatırer2, Pınar Kahyaoğlu2, Şule Ünal11Hacettepe Üniversitesi Çocuk Hematolojisi Bilim Dalı 2Hacettepe Üniversitesi, Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Anabilim Dalı
GİRİŞ ve AMAÇ: Tamamlatıcı ve geleneksel tıp (TGT) ürünleri, çocukluk çağı döneminde birçok kronik hastalıkta modern tedavinin yanında aileler tarafından kullanılabilmektedir. Özellikle beslenme ürünleri ve bitkisel tedaviler TGT uygulamaları içinde sık kullanılan, yan etki ve ilaç etkileşimi gelişme riski yüksek olanlardır. Çalışmamızda çocukluk çağı yaş grubu hematoloji hastalarında beslenme ürünleri ve bitkisel tedavi kullanım sıklığı ve ilişkili faktörleri incelemeyi amaçladık. YÖNTEM ve GEREÇLER: Çocuk Hematoloji Kliniği’nde takip edilen hematolojik kanser veya kronik hematolojik hastalığı olan 1 – 20 yaş arası 138 hastanın ebeveynlerinden çalışma anketlerini doldurmaları istendi. BULGULAR: Yaş ortancası 9 (1 – 20) yıl olan hastaların 91’i (%65,9) maliyn, 47’si (%34,1) beniyn bir tanıyla izlenmekteydi. Yetmiş bir (%51,4) hasta en az bir TGT beslenme ürünü kullanırken 67 (%48,6) hasta böyle bir ürün hiç kullanmamıştı. Hastaların 47’si sadece bir ürün, 20’si iki ve dördü üç ürün kullanmıştı. Toplamda 21 çeşit ürün kullanıldığı öğrenildi. En sık kullanılan beş ürün; keçiboynuzu pekmezi (39 hasta), arı sütü (13 hasta), üzüm çekirdeği ekstresi (9 hasta), üzüm pekmezi (7 hasta) ve polendi (6 hasta). Yirmi yedi hastada (%38) ürünlerin doktorlarının bilgisi dışında kullandığı öğrenildi. Hasta tanılarının beniyn veya maliyn olasına göre beslenme ürünü kullanımı karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı şekilde maliyn tanılı hastalarda beniynlere göre kullanımın daha fazla olduğu görüldü (sırasıyla; %61,5, %31,9, p; 0,001). TARTIŞMA ve SONUÇ: Çocukluk çağında hematoloji hastaları arasında özellikle maliyn bir tanıya sahip olanlarda bitkisel tedavi ve beslenme desteği kullanımı sıktır ve bir kısmından hastaların sorumlu doktorlarının da haberi yoktur. Hastaların kliniklerde takiplerinde bu tür destekler alıp almadıklarının rutinde sorulmalı, hastaların kullandıkları ürünler hakkında önyargıdan uzak rasyonel öneriler verilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Beslenme desteği, bitkisel tedavi, çocuk, hematoloji, tamamlayıcı ve geleneksel tıp.
Use of Herbs or Nutrient Supplements as a Complementary and Traditional Medicine Product in Pediatric Hematology PatientsTuran Bayhan1, Mualla Çetin1, Fatma Gümrük1, Özlem Şatırer2, Pınar Kahyaoğlu2, Şule Ünal11Hacettepe University, Division Of Pediatric Hematology 2Hacettepe University Department Pediatrics
INTRODUCTION: Complementary and traditional medicine (CTM) has been used in many chronic diseases during childhood by parents. Herbal medicines and nutrient supplements are the most common used CTM therapies, besides they have increased risk of side effects and drug interaction. In our study, we aimed to investigate frequency of herbal medicine and nutrient supplement usage and associated factors in pediatric patients with hematological diseases. METHODS: Parents of 138 children with a hematological cancer or chronic hematological disease who were between 1 – 20 years of age filled the study questionnaire RESULTS: Median age of patients were 9 (1 – 20) years, 91 (65.9%) of patients were with malign and 47 (34.1%) of patients were with benign diseases. Seventy one (51.4%) of patients have used minimum one CTM nutrient supplement or herbal medicine. Forty seven patients used only one product, 20 patients used two products and four of the patients used three products. Totally 21 kinds of CTM therapies have been used. Most commonly used five herbal medicine and nutrients supplements were; carob molasses (39 patients), gelee royale (13 patients), grape seed extract (9 patients), grape molasses (7 patients), and pollen (6 patients). Twenty seven (38%) of patients used products without permission of their doctors. When we compared frequency of CTM nutrient support or herbal medicine usage in patients with malign and benign diseases, statistically significantly patients with malign diseases have tendency to utilize these products (61.5%, 31.9%, p; 0.001, respectively). DISCUSSION AND CONCLUSION: Herbal medicine and nutrient support usage is common in pediatric patients with hematological diseases, especially if patients have malign diseases. Some of the patients have been using these products without permission of their responsible doctors. During follow-up of patients with hematological diseases doctors should ask patients if they use CTM therapies, and should give rational advices without prejudice about CTM therapies.
Keywords: Children, hematology, herbal medicine, nutrient supplement, complementary and traditional medicine.
Turan Bayhan, Mualla Çetin, Fatma Gümrük, Özlem Şatırer, Pınar Kahyaoğlu, Şule Ünal. Use of Herbs or Nutrient Supplements as a Complementary and Traditional Medicine Product in Pediatric Hematology Patients. Acta Oncol Tur.. 2019; 52(1): 53-57
Sorumlu Yazar: Turan Bayhan, Türkiye |
|